انواع سمعک از نظر اندازه و ظاهر و جایگاه قرارگیری
طراحی و ظاهر سمعک به اندازه تکنولوژی های به کار گرفته شده در داخل آن اهمیت دارد. امروزه بیشتر سمعک ها طوری طراحی شده اند که در مجرای گوش یا پشت گوش ، زیر موهای فرد قرار می گیرند و قابل رویت نیستند. با این وجود برای هر فردی با توجه به نیازهای شنوایی ، وضعیت فیزیکی گوش ، مهارت های فردی و سبک زندگی ، سلیقه ، بودجه و . . . نوع خاصی از سمعک تجویز می شود.
سمعک ها به لحاظ اندازه ، شکل ظاهری و موقعیت قرارگیری به چند دسته تقسیم می شوند.
| سمعک داخل گوشی در عمق مجرا ، کاملا نامرئی | llC |
| سمعک داخل گوشی کاملا درون مجرا ، نامرئی | CIC |
| سمعک داخل گوشی درون مجرا | ITC |
| سمعک داخل گوشی درون صدفه | ITE |
| سمعک پشت گوشی مرسوم | BTE |
| سمعک پشت گوشی ظریف با فیتینگ باز | Open Fiting |
| سمعک پشت گوشی ظریف رسیور داخل مجرا | RIC یا RIE |
| سمعک جیبی | |
| سمعک عینکی | |
| سمعک قابل کاشت |
سمعک داخل گوشی در عمق مجرا ، کاملا نامرئی (llC) یا Micro CIC
این سمعک ها ظریف ترین و کوچکترین سمعک های داخل گوشی در دنیا می باشند . تمامی قطعات الکترونیکی سمعک در داخل پوسته کوچکی قرار دارند. سمعک IIC برای افت شنوایی ملایم تا نسبتا شدید طراحی شده است. این سمعک به صورت سفارشی با قالبگیری از گوش و متناسب با فرم مجرای گوش ساخته می شود. شایان ذکر است برای سمعک IIC مجرای گوش باید قطر و شکل مناسبی داشته باشد.
سمعک داخل گوشی کاملا درون مجرا ، نامرئی (CIC)
این سمعک با قالبگیری متناسب با فرم مجرای گوش ساخته می شود و قابلیت دید بسیار کمی دارد . تمامی قطعات الکترونیکی سمعک در داخل پوسته (جلد) کوچکی نصب می شوند. سمعک CIC برای کم شنوایی ملایم و متوسط تا نسبتا شدید قابل استفاده می باشد. این سمعک چون کاملا داخل مجرای گوش است ، نسبت به ورود جرم گوش به داخل آن آسیب پذیر است و احتمال خرابی هرچندماه ۱ بار را دارد.
سمعک داخل گوشی درون مجرا (ITC)
این سمعک ها با قالبگیری متناسب با فرم مجرای گوش فرد ساخته می شود. تمامی قطعات الکترونیکی در داخل پوسته سمعک نصب می شوند. این گروه از سمعک ها نسبت به سمعک های CIC بزرگتر هستند و قدرت بیشتری دارند و کاملا در داخل مجرای گوش قابل رویت هستند. سمعک های ITC برای کم شنوایی های ملایم ، متوسط و نسبتا شدید مورد استفاده قرار می گیرند. با توجه به سایز بزرگ سمعک می توان از ولوم یا کلید تغییر برنامه بر روی صفحه سمعک استفاده کرد.
سمعک داخل گوشی درون صدفه (ITE)
این سمعک با قالبگیری متناسب با فرم مجرا و لاله گوش فرد ساخته می شود. نسبت به تمامی مدل های داخل گوشی بزرگتر می باشد و برای افت شنوایی ملایم ، متوسط تا شدید کاربرد دارند. سمعک ITE قسمتی از مجرا و کل صدفه لاله گوش را پر می کند. تمامی قطعات الکترونیکی در پوسته سمعک قرار می گیرند. با توجه به سایز بزرگ این سمعک می توان از ولوم ، کلید تغییر برنامه بر روی صفحه وسیع آن استفاده کرد.
لازم به ذکر است که استفاده از سمعک های داخل گوشی برای کودکان توصیه نمی شود زیرا با توجه به مجرای کوچک گوش کودکان قرارگیری سمعک داخل گوشی به راحتی سمعک های پشت گوشی نیست ، ضمن اینکه مرتبا با رشد کودک ، نیاز به قالبگیری مکرر و تعویض پوسته سمعک وجود دارد. در عین حال با توجه به تولید جرم زیاد در گوش کودکان ، امکان خرابی سمعک زیاد است.
سمعک پشت گوشی مرسوم (BTE)
سمعک پشت گوشی در پشت لاله گوش قرار گرفته و توسط تیوپی به قالب متصل می شود ، قالب درون مجرای گوش قرار می گیرد و از این طریق صدا به پرده صماخ منتقل می شود. قالب به قرارگیری و نگهداری سمعک در پشت گوش نیز کمک می کند.
سمعک های پشت گوشی با توجه به اینکه سایز بزرگتری دارند امکانات بیشتری دارند و عملکردهای چندگانه ای برای شنیدن بهتر دارند ، ضمن اینکه سمعک های مقاومی نیز هستند.
سمعک های پشت گوشی در انواع مختلف از سمعک های ظریف و مینیاتوری گرفته تا سمعک های پر قدرت با اندازه های بزرگتر موجود هستند.
این گروه از سمعک ها به دلیل سهولت در استفاده برای تمام رده های سنی مناسب بوده و انواع کم شنوایی از ملایم تا عمیق را پوشش می دهند.
سمعک های پشت گوشی بهترین سمعک برای کودکان هستند. ضمن اینکه سمعک های مقاومی هستند و دیر خراب می شوند قابلیت اتصال به وسایل کمک شنوایی مانند FM را نیز دارند.
بسیاری از سمعک های پشت گوشی مجهز به سیستم میکروفون جهت دار هستند تا فهم گفتار در محیط های پر سر و صدا را تسهیل کنند.
سمعک های پشت گوشی از نظر سبک ، طراحی ظاهری و رنگ بندی بسیار متنوع هستند.
سمعک های پشت گوشی ظریف با فیتینگ باز Open Fitting
سمعک های open دارای تیوب باریک و شفاف هستند که این تیوب از یک سر به سمعک و از طرف دیگر به پروب کوچک یا قالب باز در داخل مجرای گوش متصل هستند و صدای سمعک از طریق تیوب شفاف به قالب یا پروب داخل گوش منتقل می شود. سمعک پشت گوش قرار می گیرد و معمولا دید خیلی کمی دارد.
با توجه به اینکه قالب باز است از تجمع رطوبت در گوش و همینطور از پیچش صدای خود فرد در گوش نیز جلوگیری می کند.
این سمعک ها معمولا برای افت شنوایی شیب دار (افت در فرکانس زیر) مناسب هستند. در حقیقت صداهای بم که شنوایی فرد در آنها طبیعی است مستقیم وارد گوش می شوند و صداهای زیر از طریق سمعک تقویت شده و به داخل گوش هدایت می شوند. این سمعک ها در طرح های متنوع و در رنگ بندی مختلف موجود هستند.
سمعک پشت گوشی ظریف RIC یا RIE (رسیور داخل مجرا)
سمعک های RIC از نظر ظاهری شبیه به سمعک های فیتینگ باز هستند ، تفاوتشان در این است که بلندگو یا رسیور سمعک در داخل قالب یا پروب درون مجرای گوش قرار می گیرند و صدا از طریق (wire) سیم بسیار ظریف به بلندگو یا رسیور سمعک که داخل مجرای گوش است منتقل می شود و رسیور امواج صوتی را بطور مستقیم به پرده گوش می رساند
از آنجایی که رسیور جدا از سمعک است ، سمعک RIC معمولا از سمعک های open ظریف تر و کوچکتر می باشند و کاملا سبک و ناپیدا هستند.
با توجه به اینکه بلندگو داخل مجرای گوش قرار دارد، کیفیت صدا بهتر و درک گفتار نیز به میزان قابل توجهی بهبود می یابد.
سمعک های RIC برای افت های ملایم ، متوسط و شدید رو به عمیق کاربرد دارند. از ویژگی های بارز این گروه از سمعک ها این است که از پیچش صدای خود فرد در گوش جلوگیری می کند ، ضمن اینکه احتمال سوت (فیدبک) در این سمعک ها نسبت به مدل های داخل گوشی کمتر است. سمعک های RIC در طرح ها و رنگ های متنوع موجود هستند.
سمعک جیبی
در این نوع سمعک ، میکروفون و تقویت کننده درون محفظه ای هستند که در داخل جیب یا لباس قرار می گیرند ، بلندگو (رسیور) توسط سیمی به سمعک متصل می شود. بلندگو به قالب نصب می شود و قالب در داخل گوش قرار می گیرد.
این سمعک برای کم شنوایی های متوسط تا عمیق کاربرد دارد و در زمان قدیم استفاده زیادی داشت اما امروزه استفاده از این سمعک متداول نیست و فقط برای افراد خاصی تجویز می شود.
سمعک عینکی
در این سمعک ، تمام قطعات سمعک داخل دسته عینک جاسازی می شود .
در حال حاضر نوع استخوانی سمعک عینکی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد و برای نوع خاصی از کم شنوایی انتقالی که همراه با ترشحات عفونی هست و یا مشکل مجرای گوش دارند تجویز می گردد.
انتقال صدا از طریق ارتعاش جمجمه است و این ارتعاشات به حلزون گوش منتقل می شود و منجر به شنوایی اصوات می گردد.
سمعک قابل کاشت
افرادی کاندید سمعک قابل کاشت هستند که نسبت به دیده شدن سمعک بسیار بسیار حساس هستند و هیچکدام از سمعک های داخل گوشی و پشت گوشی را نمی پذیرند. البته همه افراد کم شنوا کاندید این نوع سمعک نیستند. بنا به نوع و میزان کم شنوایی و . . . می توان در مورد کاندیداتوری سمعک قابل کاشت تصمیم گرفت. در کل افرادی که کم شنوایی حسی عصبی در محدوده ۸۵-۳۵ دسی بل دارند می توانند کاندید این پروتز باشند(گوش میانی باید کاملا سالم باشد). هیچ قسمتی از سمعک قابل کاشت در مجرا و یا پشت لاله گوش قرار نمی گیرند و سمعک کاملا پنهان است.
این پروتز شامل یک پردازشگر گفتاری بوده که طی عمل جراحی در زیر پوست و پشت لاله گوش کار گذاشته می شوند . این پردازشگر بوسیله دو سیم به ۲۲ استخوانچه اول و سوم گوش میانی (استخوانچه چکشی و رکابی) وصل و فیکس می شود. در اینجا پرده گوش نقش میکروفون را داشته و اصوات پس از ارتعاش پرده صماخ به استخوانچه اول (استخوانچه چکشی) منتقل می شوند.
سپس این ارتعاشات صوتی به وسیله سیم اول از استخوانچه چکشی به پردازشگر گفتار که در زیر پوست بیمار گذاشته شده منتقل شده. در اینجا امواج صوتی تقویت شده و صداهای زائد شامل صداهای زمینه فیلتر می شود و سپس این جریان تقویت شده از طریق سیم دوم به استخوانچه رکابی و سپس گوش داخلی و عصب شنوایی منتقل می شود و توسط مغز به عنوان صدا درک می شود.
سمعک قابل کاشت مجهز به ریموت نیز هست و فرد می تواند بلندی صدا را کم و زیاد کند و یا اینکه برنامه سمعک را متناسب با محیط تغییر دهد. هزینه پروتز و جراحی معمولا سنگین است.