از جمله بیماری دیگری که ممکن است گوش را درگیر کند میتوان اتواسکلروز را نام برد.

اتواسکلروز بیماری شایع در بزرگسالان است . این بیماری در خانم ها شیوع بیشتری دارد. معمولا در زمان نوسانات و تغییرات هورمونی مثل دوران بارداری بیشتر دیده می شود.زمینه های ارثی و ژنتیکی در این بیماری موثر هستند.

در اتواسکلروز،کوچکترین استخوانچه گوش میانی(استخوانچه رکابی) به قسمت ورودی حلزون که درچه بیضی نام دارد فیکس می شود و استخوانچه از نظر دامنه حرکت محدود می شود.  در حقیقت اتواسکلروز سخت شدن و تجمع کلسیم و رشد و استخوان سازی اضافی در اطراف استخوانچه رکابی گوش میانی است که مانع حرکت آن می شود.  در اوایل بیماری،بیشتر افت شنوایی انتقالی در فرکانس های بم دیده می شود و با پیشرفت بیماری بقیه فرکانس ها نیز افت پیدا می کنند و بتدریج علاوه بر گوش میانی،قسمتی از حلزون نیز در گیر می شود که می تواند کم شنوایی آمیخته ایجاد کند.

علایم اتواسکلروز

اقدامات تشخیصی

پزشک متخصص گوش و حلق و بینی پس از معاینه دقیق توصیه به انجام آزمایش ادیومتری (ارزیابی و سنجش شنوایی) تمپانومتری (بررسی وضعیت گوش میانی و تحرک استخوانچه ها) و رادیوگرافی دارد و پس از بررسی نتایج ، تشخیص بیماری و این که بیماری در چه مرحله ای است داده می شود.

درمان

درمواردی فلوراید سدیم تجویز می شود که روند پیشرفت بیماری را کندتر می کند.در اکثر مواقع درمان جراحی برای برداشتن استخوان های اضافی توصیه می شود .در موارد پیشرفته بیماری درمان جراحی معمولا توصیه نمی گردد و استفاده از سمعک  راه کار مفید تری است .این افراد معمولا از سمعک رضایت  بسیار بالایی دارند.

عفونت حاد گوش میانی شایع ترین علت مراجعه کودکان ۶ ماهه تا ۸ ساله به پزشک و شایع ترین علت کم شنوایی در کودکان است.

در ابتلای به بیماری عواملی از قیبل : زمینه های ارثی،استعمال دخانیات توسط والدین ،تأثیر هوای سرد و جمعیت متراکم در مهدها و مدارس، عدم رعایت بهداشت بینی و دهان و دندان و تغذیه نامناسب(استفاده کم از میوه ها و سبزیجات مفید) و هم چنین عدم تغذیه با شیر مادر را میتوان نام برد.هم چنین کودکانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند از جمله کودکانی با نارسایی کلیه، دیابت،سرخک ، آبله مرغان و ذات الریه بیشتر به اتیت حاد میانی دچار می شوند.

عفونت حاد گوش میانی در کودکانی که با شیر مادر تغذیه شده اند وهم چنین واکسیناسیون منظم داشتند کمتر دیده می شود. همچنین در کودکانی که سرماخوردگی های مکرر ، گرفتگی بینی، تنفس دهانی،عفونت مکرر گلو ، حساسیت و آلرژی،عفونت های باکتریایی و ویروسی مجاری تنفسی،عفونت و بزرگی لوزه ها و لوزه سوم دارند ،بسیار شایع است.

بزرگی و التهاب لوزه سوم ( لوزه سوم در قسمت بالا و پشت حلق قرار دارد ) باعث می شود دهانه شیپور استاش در حلق بسته شود و ایجاد عفونت در گوش میانی بکند . لوزه سوم معمولا از سن مدرسه شروع به کوچک شدن میکند و در سن بلوغ اندازه آن به حداقل میرسد.

همانطور که قبلا در قسمت ساختار گوش ذکر کردیم ،شیپور استاش لوله ای که یک سر آن در حلق و سر دیگر آن در گوش میانی است و با هر عمل بلع و خمیازه دهانه شیپور استاش در حلق باز می شود و باعث می شود  فشار هوای بیرون با فشار داخل گوش میانی برابر شود. یکی از دلایل عفونت گوش میانی درکودکان ساختار شیپور استاش و تفاوت آن با شیپور استاش در بزرگسالان است . در کودکان شیپور استاش قطر بیشتری دارد و در اصطلاح گشاد تر است ، هم چنین طول استاش در کودکان نسبت به بزرگسالان کوتاه تر و در عین حال تا حدی افقی تر است بنابراین فاصله گوش میانی تا حلق کمتر است در نتیجه میکروب ها و ترشحات عفونی به راحتی به گوش منتقل می شوند.

یکی از دلایلی که به مادران توصیه می شود هنگام شیر دهی به نوزاد و کودک، سرو بدن نوزاد را کمی بالا و زاویه دار بگیرند به دلیل این است که شیپور استاش در کودکان کوتاه و گشاد و تا حدی افقی است و هنگام شیر خوردن و یا بالا آوردن آن امکان دارد شیر از راه شیپور وارد گوش میانی شود و منجر به عفونت گوش میانی گردد.

به دلایلی که در بالا توضیح داده شد سرماخوردگی و عفونت های ناحیه حلق  و بزرگی لوزه سوم … باعث می شود که تجمع مایع در پشت پرده گوش ایجاد شود.مایع مخلوطی از چرک و مخاط وخون است.در این مرحله کودک گوش درد شدید و تب دارد . در این مواقع والدین باید هرچه سریع تر فرزندشان رانزد پزشک متخصص برده و جهت درمان به موقع آن اقدام نمایند.در صورت بی توجهی والدین و عدم درمان به موقع،فشار چرک و مخاط زیاد می شود و منجر به پارگی پرده گوش و کم شنوایی میگردد.در این صورت چرک به خارج مجرای گوش تخلیه می گردد.

عفونت گوش میانی هم چنین میتواند باعث عفونت استخوان ماستوئید در پشت گوش و کاهش شنوایی شود.در صورتی که بیماری در این مرحله درمان نشود ممکن است بتدریج مزمن شود و عفونت برای هفته ها و ماه ها و سال ها در گوش بماند.این حالت فرد را مستعد عود های مکرر عفونت های حاد می کند.بنابراین توصیه میشود عفونت حاد گوش میانی را جدی بگیرید ، چون می تواند کاهش شنوایی دائمی و مسائل جدی تری ایجاد کند .

کاهش شنوایی دراطفال یادگیری را مختل می کند و حتی تکامل گفتار و زبان را به تاخیر می اندازد.

در صورتی که اتیت حاد میانی به موقع و مؤثر درمان شود جای هیچ گونه نگرانی نیست.

علایم عفونت حادگوش میانی در نوزادان

کشیدن یا خاراندن گوش

تکان دادن مکرر سر

اختلال خواب

گریه و بیقراری ،تحریک پذیری و بی حوصلگی

تب و استفراغ

ترشح از گوش(در صورت پارگی پرده گوش)

علایم عفونت حاد گوش میانی در بزرگسالان و کودکان

احساس پری و فشار در گوش

گوش درد شدید

تب و استفراغ

خروج ترشحات خونی و عفونی از گوش(در صورت پارگی پرده گوش)

مشکلات شنوایی

سرگیجه و اختلال تعادل